Οικονομική κρίση... κι όμως μπορούμε να είμαστε καλά!

Ανακαλύψτε αυτά που έχουν πραγματική αξία...


Όταν φοβόμαστε γινόμαστε όλο και πιο «μίζεροι», παραιτούμαστε ευκολότερα από τη δράση, χάνουμε την αισιοδοξία μας  και τη διάθεση ν’ απολαμβάνουμε τις μικρές –αλλά πολύτιμες-  χαρές της ζωής (που είναι πάντα εκεί)... Αποτέλεσμα; Νιώθουμε στο βάθος αυτολύπηση, όλο και μεγαλύτερο άγχος ή επιθετική διάθεση

Άρθρο της Όλγας Μουλάκη, ψυχολόγου, περιοδικό Popular Medicine 2010

Οι δυτικοευρωπαίοι ήμασταν μαθημένοι –στην Ελλάδα, οι τελευταίες γενιές- σ’ έναν σχετικά άνετο και αρκετά καταναλωτικό τρόπο ζωής. Η κατανάλωση είχε γίνει ένας από τους σύγχρονους τρόπους διαφυγής από το άγχος και την πίεση. Οι Έλληνες  υπερ -καταναλώναμε ρούχα, καλλυντικά, αυτοκίνητα, φαγητό... Ζούσαμε στη λογική του «Eχω άρα είμαι», η προσωπική μας αξία επιβεβαιωνόταν στο βλέμμα θαυμασμού των άλλων γι’ αυτά που έχουμε. Η κρίση μας υποχρεώνει ν’ αναθεωρήσουμε, απ' την αξία της βιτρίνας, στην ουσία, στο «Αξίζω γι’ όλα αυτά που είμαι και νοιώθω και που επιδεικνύω». Η αλλαγή αξιών είναι αναγκαιότητα του σήμερα. Αν το παλιό μοντέλο βοηθούσε να διαχειριστούμε  τη ζωή,  τώρα αποδεικνύεται ανεπαρκές (αφού δεν μπορούμε να καταναλώνουμε με τον ίδιο τρόπο). Η κρίση απαιτεί να επαναπροσδιορίσουμε το βλέμμα μας στη ζωή, αλλιώς κινδυνεύουμε να βρεθούμε σ’ εσωτερικό αδιέξοδο.

Τα πρώτα συναισθήματα που γεννά η κρίση...
Ανασφάλεια, φόβος και ανησυχία για το μέλλον. Όσο κι αν οι αντικειμενικές συνθήκες είναι ιδιαίτερες, τα «σενάρια» των φόβων μας δεν είναι απαραίτητο ότι θα πραγματοποιηθούν.


Ο εντεινόμενος φόβος μάς βάζει σ' έναν φαύλο κύκλο. Αν δεν τον σταματήσουμε μπορεί να φτάσει –πριν καν υπάρξουν οι πραγματικά απειλητικές συνθήκες- στην απελπισία, τον πανικό, το αίσθημα του αβοήθητου, τη συναισθηματική παράλυση και το πάγωμα. Μερικές φορές ο φόβος κι ανησυχία προκαλούν θυμό κι επιθετικότητα...

Η ψυχική μας κατάσταση…
…επηρεάζει τη διάθεση, τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τη συμπεριφορά μας.  Όταν φοβόμαστε γινόμαστε όλο και πιο «μίζεροι», παραιτούμαστε ευκολότερα από τη δράση, χάνουμε την αισιοδοξία μας  και τη διάθεση ν’ απολαμβάνουμε τις μικρές –αλλά πολύτιμες-  χαρές της ζωής (που είναι πάντα εκεί)... Αποτέλεσμα; Νιώθουμε στο βάθος αυτολύπηση, όλο και μεγαλύτερο άγχος ή επιθετική διάθεση.

Η διάθεση μας είναι μεταδοτική!
Η προσωπική μας στάση αντανακλάται και στο περιβάλλον μας. Όσο περισσότερο κλεινόμαστε και «κατσουφιάζουμε» τόσο δυσκολότερο γίνεται να δώσουμε και να πάρουμε κάτι θετικό ή χαρούμενο με το περιβάλλον μας, παρόλο που μπορεί να το έχουμε όλοι τόσο ανάγκη...

Σε μια κρίση τα πιο ευάλωτα άτομα είναι εκείνα με χαμηλή αυτοπεποίθηση 
Εκείνοι που νοιώθουν ήδη μεγάλο άγχος και ανασφάλεια, έχουν έντονους φόβους ή μια εύθραυστη αίσθηση για τον εαυτό τους, χωρίς αισιοδοξία.

Η κρίση μπορεί να αγχώσει υπερβολικά και όσους έχουν την τάση να βλέπουν με απόλυτους όρους ζωή, τύπου «άσπρο-μαύρο», εκείνους που δυσκολεύονται να δουν εναλλακτικές λύσεις στις καταστάσεις και τα προβλήματα.

Χρήσιμες συμβουλές για να ΜΗΝ πάθουμε κρίση…

·   Απλουστεύστε τη ζωή σας. Αμφιβάλλω αν μας είναι πραγματικά απαραίτητα όλα όσα καταναλώνουμε (ή είχαμε συνηθίσει να καταναλώνουμε).  Συνήθως μπορούμε να ζήσουμε πολύ καλά με πολύ λιγότερα…

·   Σκεφτείτε θετικά. Ποια η αξία να αφήνουμε τον εαυτό μας να πέφτει στη μιζέρια και τη μελαγχολία; Αυτό δεν πρόκειται ν’ αλλάξει τίποτα, απλώς επιβαρύνει τη διάθεση και θολώνει το νου μας.

·   Ανακαλύψτε την αξία των σχέσεων με τους άλλους. Τα γνήσια συναισθήματα μεταξύ των ανθρώπων, ειδικά όταν δεν μεσολαβούν οικονομικές ανταλλαγές, είναι τα πολυτιμότερα αγαθά για την ανθρώπινη ύπαρξη.

·   Τολμήστε να εκφραστείτε ...και να μοιραστείτε τις σκέψεις σας και τις ανησυχίες σας με τους άλλους. Οι δυσκολίες μας δίνουν την ευκαιρία να συναισθανθούμε πόσα κοινά μπορεί να μοιραζόμαστε με τους συνανθρώπους μας (προσοχή μη γίνετε φορτικοί ή μίζεροι).

·   Οργανωθείτε σε ομάδες αλληλοϋποστήριξης... συνήθως έχουν πολύ θετικά αποτελέσματα. (π.χ. στη γειτονιά, ανταλλαγή προϊόντων ή υπηρεσιών).

·   Σταματήστε να συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους. Συνηθίζουμε να μετράμε την αξία μας με βάση τα κυβικά του αυτοκινήτου μας ή τη φίρμα στα ρούχα μας. Ανακαλύψτε αυτά για τα οποία αξίζετε και δεν αγοράζονται ούτε πουλιούνται.

·   Τα χρήματα δεν είναι το παν! Μπορούν να προσφέρουν άνεση στη ζωή, αυτό είναι αλήθεια αλλά  ικανοποίηση από τη ζωή μπορούμε να νοιώσουμε και μ’ ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα στην παραλία…

·   Παραδεχτείτε στον εαυτό σας τους πραγματικούς σας φόβους –αφαιρώντας τη δραματοποίηση) και προσπαθήστε να τους αντιμετωπίσετε κατά πρόσωπο.

·   Αν νοιώθετε εξαιρετικά καταβεβλημένοι ψυχολογικά συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Υπάρχουν πολλοί τρόποι ν’ αντιμετωπίσετε μια δυσάρεστη κατάσταση, ίσως κάποιους δεν τους έχετε διακρίνει ακόμα.

·   Συνήθως τα πράγματα δεν είναι ποτέ μόνον άσπρα ή μόνον μαύρα. Προσπαθήστε να είστε ήρεμοι και να έχετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας ώστε ν’ αναζητήσετε εναλλακτικές λύσεις στα προβλήματα, συνήθως υπάρχουν αλλά δεν τις έχουμε δει ακόμα...